Çocukluk çağı, insan hayatının en hassas ve en önemli dönemidir. Bu dönemde yaşanan olumsuz deneyimler, çocukların ruhsal gelişimini derinden etkileyebilir ve travmalara yol açabilir. Travmalar, çocukların davranışlarında, duygularında ve düşüncelerinde uzun süreli sorunlara neden olabilir. Neyse ki, Kayseri’de bulunan psikolojik destek merkezleri, çocukların travmaları aşmalarına ve sağlıklı bir şekilde gelişmelerine yardımcı olmak için çeşitli terapi ve danışmanlık hizmetleri sunmaktadır.
Çocukluk Dönemi Travmaları Nelerdir?
Çocukluk dönemi travmaları, çocuğun baş edemeyeceği kadar yoğun stres yaratan olaylar sonucunda ortaya çıkar. Bu olaylar, çocuğun fiziksel veya duygusal güvenliğini tehdit eden, kontrol edemediği ve anlamlandıramadığı deneyimler olabilir.
Örneğin, aile içi şiddet, istismar, ihmal, kaza, doğal afet, savaş, göç, ayrılık, kayıp gibi durumlar çocuklarda travmaya neden olabilir.
Travmalar, çocuğun yaşına, gelişim düzeyine, kişiliğine ve olayla başa çıkma mekanizmalarına bağlı olarak farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Bazı çocuklar travmatik olayı tekrar tekrar yaşar gibi hissederken, bazıları ise olayı hatırlamamak için büyük çaba sarf eder.
Travmanın Belirtileri Nelerdir?
Travma yaşayan çocuklar, çeşitli fiziksel, duygusal ve davranışsal belirtiler gösterebilir. Bu belirtiler şunlar olabilir:
- Kabuslar, uyku sorunları, gece terörü
- Aşırı korku, endişe, kaygı
- Olayı tekrar tekrar yaşama hissi (flashback)
- Olayla ilgili düşüncelerden, duygulardan ve yerlerden kaçınma
- Sinirlilik, öfke patlamaları, saldırganlık
- Dikkat dağınıklığı, konsantrasyon güçlüğü
- Okul başarısında düşüş
- Sosyal izolasyon, içe kapanma
- Depresyon, umutsuzluk
- Kendine zarar verme davranışları
- Fiziksel şikayetler (baş ağrısı, karın ağrısı, mide bulantısı)
Bu belirtiler, çocuğun günlük yaşamını ve işlevselliğini olumsuz etkileyebilir. Eğer çocuğunuzda bu belirtilerden birkaçını gözlemliyorsanız, bir uzmandan yardım almak önemlidir.
Kayseri’de Çocuklara Yönelik Psikolojik Destek
Kayseri’de çocuklara yönelik psikolojik destek hizmeti veren birçok kurum ve uzman bulunmaktadır. Bu kurumlar, travma yaşayan çocuklara ve ailelerine yardımcı olmak için çeşitli terapi ve danışmanlık hizmetleri sunmaktadır.
Sır psikoloji
Sır Psikoloji, Kayseri’de bulunan bir aile danışma merkezidir. 2016 yılında kurulan merkez, yetişkinlere, çocuklara ve ergenlere yönelik çeşitli psikolojik danışmanlık ve terapi hizmetleri sunmaktadır.
Hizmetlerinden bazıları şunlardır:
- Bireysel terapi
- Çocuk ve ergen terapisi
- Aile terapisi
- Cinsel terapi
- EMDR terapisi
Sır Psikoloji, alanında uzman ve deneyimli psikologlardan oluşan bir ekibe sahiptir. Merkez, danışanlarına güvenli ve destekleyici bir ortamda, sorunlarının üstesinden gelmelerine ve yaşam kalitelerini artırmalarına yardımcı olmayı amaçlamaktadır.
Diğer kurumlar
Kayseri’de çocuklara yönelik psikolojik destek hizmeti veren diğer kurumlar şunlardır:
- Kayseri Devlet Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatri Polikliniği
- Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Psikiyatri Anabilim Dalı
- Özel hastanelerin çocuk ve ergen psikiyatri bölümleri
- Rehberlik ve araştırma merkezleri
- Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri
- Sivil toplum kuruluşları
Bu kurumlar, çocukların ihtiyaçlarına göre farklı terapi yöntemleri ve yaklaşımlar kullanmaktadır.
Çocuklarda Travma Tedavisi
Çocuklarda travma tedavisi, çocuğun yaşına, gelişim düzeyine, travmanın türüne ve şiddetine göre değişebilir. Tedavide genellikle oyun terapisi, bilişsel davranışçı terapi, EMDR terapisi gibi yöntemler kullanılır.
Oyun terapisi
Oyun terapisi, çocukların oyun yoluyla duygularını ifade etmelerine, travmatik deneyimlerini işlemelerine ve baş etme becerileri geliştirmelerine yardımcı olan bir terapi yöntemidir. Oyun, çocukların doğal dilidir ve oyun terapisi, çocukların kendilerini güvende hissettikleri bir ortamda, iç dünyalarını keşfetmelerine ve iyileşmelerine olanak tanır.
Bilişsel davranışçı terapi
Bilişsel davranışçı terapi, çocukların travma ile ilgili olumsuz düşüncelerini ve inançlarını değiştirmelerine, baş etme becerileri geliştirmelerine ve davranışlarını düzenlemelerine yardımcı olan bir terapi yöntemidir. Bu terapi yöntemi, çocukların travmatik olayı anlamlandırmalarına, korkularını yenmelerine ve sağlıklı düşünce kalıpları geliştirmelerine yardımcı olur.
EMDR terapisi
EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) terapisi, göz hareketleri veya diğer çift taraflı uyarımlar kullanılarak travmatik anıların işlenmesini sağlayan bir terapi yöntemidir. EMDR terapisi, beyindeki travmatik anıların işlenme biçimini değiştirerek, travmanın etkisini azaltmaya ve iyileşmeyi hızlandırmaya yardımcı olur.
Ailelerin Rolü
Çocuklarda travma tedavisinde ailenin rolü çok önemlidir. Aileler, çocuklarına destekleyici ve anlayışlı bir ortam sağlayarak, tedavi sürecinde aktif rol almalıdırlar.
Aileler, çocuklarının duygularını ifade etmelerine izin vermeli, onları dinlemeli ve anlamaya çalışmalıdırlar. Ayrıca, çocuklarının travma ile baş etme becerileri geliştirmelerine yardımcı olmak için, onlara güvenli ve istikrarlı bir ortam sağlamalıdırlar.
Travma Sonrası Büyüme
Travma yaşayan çocuklar, doğru destek ve tedavi ile travmanın üstesinden gelebilir ve sağlıklı bir şekilde gelişmeye devam edebilirler. Hatta bazı çocuklar, travmatik deneyimlerden sonra daha güçlü, daha dirençli ve daha empatik hale gelebilirler. Buna travma sonrası büyüme denir.
Travma sonrası büyüme, çocuğun zorluklarla başa çıkma becerilerini geliştirmesine, hayatın anlamını sorgulamasına ve yeni değerler kazanmasına yol açabilir. Bu süreçte, ailenin, terapistin ve çevrenin desteği çok önemlidir.
Ayrıca okuyun: Duygusal Zekanın Bileşenleri
